Τα περισσότερα ταξίδια παγκοσμίως πραγματοποιούνται αεροπορικώς. Συνεπώς, καλό θα ήταν να γνωρίζουμε τα δικαιώματα και πλεονεκτήματα που έχουμε ως καταναλωτές αεροπορικών εισιτηρίων.
Συγκεκριμένα, οι αεροπορικές εταιρείες οφείλουν να αποζημιώνουν τους καταναλωτές, σύμφωνα με τον Κανονισμό της ΕΕ.
«Ο Κανονισμός της ΕΕ υπερισχύει όλων των εθνικών κανονισμών των κρατών μελών και σε αυτή τη νομοθεσία καθορίζονται αποζημιώσεις σε περιπτώσεις ακύρωσης, άρνησης επιβίβασης και καθυστέρησης πτήσης», ανέφερε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Καταναλωτών, Μάριος Δρουσιώτης.
Τα δύο βασικότερα πλεονεκτήματα καταναλωτών που αφορούν αεροπορικά ταξίδια είναι «η αεροπορική εταιρεία να έχει έδρα σε χώρα της ΕΕ ή να έχει άδεια να διενεργεί πτήσεις εντός της ΕΕ», σημείωσε ο κ. Δρουσιώτης.
Αναλυτικότερα, τα βασικά δικαιώματα των καταναλωτών, τα οποία ισχύουν τόσο στην Κύπρο όσο και σε όλες τις χώρες της ΕΕ, όταν ταξιδεύουν αεροπορικώς είναι τα εξής:
Άρνηση επιβίβασης
Σε περίπτωση άρνησης επιβίβασης λόγω υπεράριθμων κρατήσεων, αλλαγής αεροσκάφους ή αντικατάστασης με μικρότερο, δικαιούστε αποζημίωση. Συγκεκριμένα, για αποστάσεις έως 1.500 χλμ δικαιούστε 250 ευρώ, για αποστάσεις έως 3.500 χλμ εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης δικαιούστε 400 ευρώ και για αποστάσεις πάνω από 3.500 χλμ για όλες τις άλλες πτήσεις δικαιούστε 600 ευρώ.
Επιπρόσθετα, έχετε το δικαίωμα επιλογής μεταξύ επιστροφής της τιμής του εισιτηρίου και εναλλακτικής πτήσης. Επίσης, κάλυψης εξόδων διατροφής, διαμονής και μεταφοράς μεταξύ αεροδρομίου και καταλύματος.
Ακύρωση πτήσης
Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται σε περίπτωση ακύρωσης λόγω έκτακτων συνθηκών, όπως είναι οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες ή η απεργία εργαζόμενων. Υπό αυτές τις συνθήκες, οι αερομεταφορείς υποχρεούνται να σας παρέχουν βοήθεια, όση ώρα περιμένετε για να επιβιβαστείτε σε άλλη πτήση. Ακόμη και αν δεν δικαιούστε αποζημίωση, ο αερομεταφορέας οφείλει να σας παράσχει τη δυνατότητα να επιλογής.
Συγκεκριμένα, είτε να σας επιστραφεί το αντίτιμο του εισιτηρίου, είτε να μεταφερθείτε το συντομότερο δυνατό στον τελικό προορισμό με άλλη πτήση. Ακόμη, έχετε την επιλογή να κάνετε νέα κράτηση για μεταγενέστερη ημερομηνία της επιλογής σας, εφόσον υπάρχουν διαθέσιμες θέσεις.
Καθυστέρηση πτήσης
Σε περίπτωση καθυστέρησης της πτήσης έως τέσσερις ώρες, οι καταναλωτές έχουν δικαίωμα διανυκτέρευσης σε ξενοδοχείο, μεταφορά από και προς το αεροδρόμιο, καθώς και δωρεάν γεύματα και αναψυκτικά. Σε περίπτωση μεγάλης καθυστέρησης, δηλαδή πάνω από πέντε ώρες, δικαιούστε επιστροφή των χρημάτων σας για το εισιτήριο και αεροπορική μεταφορά στον τόπο από τον οποίο είχατε, αρχικά, ξεκινήσει το ταξίδι σας.
Είναι χρήσιμο να γνωρίζετε ότι αν φθάσετε στον τελικό προορισμό σας με καθυστέρηση τριών ή περισσοτέρων ωρών, δικαιούσθε αποζημίωση ίση με εκείνη που χορηγείται στην περίπτωση ματαίωσης της πτήσης σας. Εξαίρεση αποτελεί αν η αεροπορική εταιρεία αποδείξει ότι η καθυστέρηση οφείλεται σε έκτακτες περιστάσεις.
Απώλεια αποσκευών
Σε περίπτωση καταστροφής ή απώλειας των αποσκευών η ευθύνη του αερομεταφορέα περιορίζεται περίπου στα 1.000 ευρώ. Επιπλέον, σε περίπτωση ζημιάς των αποσκευών, η προθεσμία έγγραφης διαμαρτυρίας του επιβάτη είναι έως και επτά ημέρες από την επιστροφή τους.
Σε περίπτωση καθυστέρησης παράδοσης των αποσκευών, ο επιβάτης οφείλει να υποβάλει έγγραφη διαμαρτυρία το αργότερο εντός 21 ημερών από την ημερομηνία που παρέλαβε τις αποσκευές. Τέλος, εάν το περιεχόμενο των αποσκευών σας είναι μεγάλης αξίας, είναι καλύτερα να το δηλώσετε πριν ταξιδέψετε και να το ασφαλίσετε, ώστε να μπορέσετε να αποζημιωθείτε.
Διαφάνεια τιμών
Κατά την ηλεκτρονική κράτηση, στο αεροπορικό εισιτήριο πρέπει να εμφανίζεται η ανάλυση μεταξύ ναύλου, φόρων, χρεώσεων αεροδρομίου, όλων των υπόλοιπων χρεώσεων, πρόσθετων επιβαρύνσεων και τελών. Με αυτόν τον τρόπο ο καταναλωτής μπορεί να συγκρίνει τις τιμές μεταξύ των εταιρειών και να κάνει την κατάλληλη επιλογή. Όσον αφορά τα προαιρετικά επιπλέον ποσά, αυτά θα πρέπει να αναφέρονται με σαφήνεια και να επισημαίνεται ο προαιρετικός τους χαρακτήρας.
Άτομα με αναπηρία
Τα άτομα με αναπηρίες ή/και μειωμένη κινητικότητα εξυπηρετούνται κατά προτεραιότητα. Επίσης, δικαιούνται παροχή βοήθειας, όπως αναπηρικές πολυθρόνες, οι οποίες χορηγούνται δωρεάν. Η βοήθεια αυτή παρέχεται στα αεροδρόμια κατά την αναχώρηση, κατά την άφιξη και κατά τη διαμετακόμιση, καθώς και εντός του αεροπλάνου. Για μεγαλύτερη διευκόλυνση της παροχής βοήθειας, είναι προτιμότερο να το γνωστοποιείτε νωρίτερα.
Μεταφορά ζώων
Η μεταφορά του σκύλου ή της γάτας μπορεί να γίνει εφόσον το κατοικίδιο διαθέτει ευρωπαϊκό διαβατήριο για ζώα συντροφιάς. Το διαβατήριο εκδίδεται από εξουσιοδοτημένο κτηνίατρο και πρέπει να αναφέρονται στοιχεία για αντιλυσσικό εμβολιασμό. Επίσης, στο διαβατήριο θα πρέπει να υπάρχει ο ίδιος κωδικός, ο οποίος είναι εμφανής σε τατουάζ ή σε ηλεκτρονικό μικροτσίπ πάνω στο κατοικίδιο.
Αποζημίωση
Για να λάβετε πίσω τα χρήματά σας ή αποζημίωση από τα αεροπορικά σας εισιτήρια, θα πρέπει να υποβάλετε το έντυπο καταγγελίας ΕΕ για τα δικαιώματα επιβατών αεροπορικών μεταφορών στον αερομεταφορέα. Είναι πολύ σημαντικό να κρατήσετε αντίγραφο.
Σε όλο αυτό το περιβάλλον, ο Ευρωπαίος επιβάτης δεν είναι απροστάτευτος. Οι αεροπορικές εταιρείες, οι οποίες εκτελούν πτήσεις εντός της ΕΕ δεσμεύονται από συγκεκριμένες υποχρεώσεις έναντι των επιβατών τους, μας εξηγεί ο Πρόεδρος του Κυπριακού Συνδέσμου Καταναλωτών, Μάριος Δρουσιώτης.
«Οι αεροπορικές εταιρείες οφείλουν να αποζημιώνουν τους καταναλωτές σύμφωνα με τον σχετικό κανονισμό της ΕΕ περί δικαιωμάτων των επιβατών αεροπορικών μεταφορών», σημείωσε ο κ. Δρουσιώτης.
«Πρόκειται για μια νομοθεσία που κανένας δεν μπορεί να την παρακούσει και σε αυτή τη νομοθεσία καθορίζονται αποζημιώσεις σε περιπτώσεις ακύρωσης πτήσης, άρνησης επιβίβασης πτήσης και καθυστέρησης πτήσης», τόνισε ο κ. Δρουσιώτης. «Αυτές οι αποζημιώσεις είναι ανάλογες με τον προορισμό, την απόσταση και τον χρόνο των καθυστερήσεων», υπογράμμισε.
Από το 2015, κατά μέσο όρο 6,4 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως είναι επιλέξιμοι για αποζημίωση βάσει του ευρωπαϊκού κανονισμού. Ο κανονισμός ισχύει στις 28 χώρες της ΕΕ, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι εξής περιοχές: Γουαδελούπη, Γαλλική Γουιάνα, Μαρτινίκα, Ρεϊνιόν, Μαγιότ, Άγιος Μαρτίνος (Γαλλικές Αντίλλες), Αζόρες, Μαδέρα και Κανάρια Νησιά, καθώς και η Ισλανδία, η Νορβηγία και η Ελβετία. Δεν περιλαμβάνονται οι Νήσοι Φερόε, η Νήσος του Μαν και οι Αγγλονορμανδικές Νήσοι.
Ακυρώσεις
Για παράδειγμα, εάν η πτήση έχει ακυρωθεί, η αεροπορική εταιρεία οφείλει να δώσει στον καταναλωτή την επιλογή μεταξύ επιστροφής αντιτίμου του εισιτήριου ή εξασφάλιση εναλλακτικού τρόπου μετάβασης στον τελικό προορισμό. Επίσης, έχει δικαίωμα σε επιπρόσθετη χρηματική αποζημίωση (125-600 ευρώ) κάτω υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Δικαίωμα έχει και σε αναψυκτικά, γεύματα, τηλεφώνημα και μία διανυκτέρευση, σε περίπτωση που χρειαστεί, κατά τη διάρκεια της αναμονής για τη νέα πτήση. Επιπλέον, αν ο καταναλωτής ζητήσει επιστροφή του αντιτίμου του εισιτηρίου, έχει το δικαίωμα σε οποιαδήποτε περαιτέρω βοήθεια ή αλλαγή του δρομολογίου.
Αντίθετα, οι καταναλωτές δεν έχουν κανένα δικαίωμα για αποζημίωση εάν η αεροπορική εταιρεία αποδείξει ότι η ακύρωση της πτήσης προκλήθηκε από έκτακτες περιστάσεις, όπως το κλείσιμο εναέριου χώρου. Το ίδιο ισχύει και σε περίπτωση που η εταιρεία έχει ενημερώσει 14 ημέρες πριν την προγραμματισμένη πτήση ή αν η πτήση έχει προγραμματισθεί κοντά στην αρχική πτήση.
Σε περίπτωση άρνησης επιβίβασης, η αεροπορική εταιρεία είναι υποχρεωμένη να σας εξασφαλίσει κατάλυμα σε ξενοδοχείο. Ο επιβάτης έχει το δικαίωμα για επιστροφή του αντιτίμου του εισιτήριου ή εξασφάλιση εναλλακτικού τρόπου μετάβασης στον τελικό προορισμό. Επίσης, διατηρεί το δικαίωμα για χρηματική αποζημίωση ύψους 250 ευρώ. Περαιτέρω βοήθεια δικαιούται εάν χρειαστεί να επιλέξει τον εναλλακτικό τρόπο μετάβασης στον τελικό προορισμό του.
Καθυστερήσεις
Τα περισσότερα παράπονα αφορούν κυρίως καθυστερήσεις πτήσεων. Για αυτό το λόγο οι καταναλωτές πρέπει να γνωρίζουν ότι «δικαιούνται μετά από τρεις ώρες, αυτά που προβλέπει ο Κανονισμός», ανέφερε ο κ. Δρουσιώτης.
Ειδικότερα, όταν η αεροπορική εταιρεία προβλέπει καθυστέρηση της πτήσης, οφείλει να παρέχει στους επιβάτες γεύματα και αναψυκτικά. Επίσης, μεταφορά και κατάλυμα σε ξενοδοχείο, σε περίπτωση που η πτήση αναχωρεί τελικά την επόμενη ημέρα, καθώς και επικοινωνιακές διευκολύνσεις. Εάν η καθυστέρηση είναι μεγαλύτερη των πέντε ωρών, η αεροπορική εταιρεία έχει την υποχρέωση να προσφέρει επιστροφή του πλήρους αντιτίμου του εισιτηρίου εντός επτά ημερών ή πτήση επιστροφής στο αρχικό σημείο αναχώρησης, το συντομότερο δυνατό.
Απώλεια/φθορά αποσκευών
Εάν η αποσκευή του καταναλωτή έχει χαθεί, καταστραφεί ή καθυστερήσει, ο καταναλωτής έχει δικαίωμα να ζητήσει αποζημίωση από την αεροπορική εταιρεία μέχρι 1.200 ευρώ. Εάν η αποσκευή έχει καταστραφεί ή φθαρεί, θα πρέπει να υποβάλει το παράπονό του μέσα σε επτά ημέρες από την παραλαβή της αποσκευής και μέσα σε 21 ημέρες για την καθυστέρηση των αποσκευών.
Αντίθετα, η αεροπορική εταιρεία δεν φέρει καμία ευθύνη εάν αποδείξει ότι είχε λάβει όλα τα προαπαιτούμενα μέτρα για να αποφύγει ή ότι ήταν αδύνατο να αποφευχθεί το οποιοδήποτε πρόβλημα με την αποσκευή.
Οι απεργίες
Δεν οφείλεται αποζημίωση εάν η αεροπορική εταιρεία μπορεί να αποδείξει ότι η ακύρωση μιας πτήσεις προκλήθηκε λόγω έκτακτων περιστάσεων. Σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ, οι απεργίες μπορούν να θεωρούνται έκτακτες περιστάσεις, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι η αεροπορική εταιρεία δεν υποχρεούται να καταβάλει αποζημίωση. Ωστόσο, για να απαλλαχθεί από την υποχρέωση καταβολής αποζημίωσης, η αεροπορική εταιρεία πρέπει να αποδείξει ότι: i) υπάρχει σχέση μεταξύ των έκτακτων περιστάσεων και της καθυστέρησης ή της ματαίωσης, και ii) η καθυστέρηση ή η ματαίωση δεν θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί ακόμη και αν είχαν ληφθεί όλα τα εύλογα μέτρα.
