Τα ωφελήματα που αποκόμισαν μέσα στις Φυλακές της Κύπρου κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού τους, μου εξιστόρησαν οι τρεις κρατούμενοι Κεβόρκ, Ένζο και Μαρικέρ στις 12 Ιουλίου 2019 στον χώρο των Φυλακών. Ήταν μια μέρα γιορτής, καθώς πραγματοποιήθηκε η τελετή λήξης της σχολικής χρονιάς των Φυλακών και μόλις είχαν παρουσιάσει στο κοινό και στα μέσα ενημέρωσης τη μουσικοχορευτική τους παράσταση με απόλυτη επιτυχία.
Ευκαιρία μέσα στις φυλακές
Αρχικά, η Μαρικέρ, η οποία κατάγεται από τις Φιλιππίνες, αφού εξέφρασε τις ευχαριστίες και την εκτίμησή της στη Διευθύντρια των Φυλακών Άννα Αριστοτέλους άρχισε να μου μιλάει για όλα αυτά που της προσφέρονται απλόχερα μέσα στο σωφρονιστικό ίδρυμα, σε αντίθεση με την ελεύθερη κοινωνία. Έτσι λοιπόν, η δωρεάν φοίτηση στο σχολείο αποτέλεσε μια σημαντική εμπειρία για τη ζωή της Μαρικέρ, αφού είχε τη μοναδική ευκαιρία να μορφωθεί στη ζωή της. «Μέσα στις φυλακές μου δόθηκαν περισσότερες ευκαιρίες από ό,τι έξω», ανέφερε. «Προσωπικά νιώθω ευγνωμοσύνη και είμαι πολύ χαρούμενη. Δεν νιώθω ότι βρίσκομαι σε φυλακή. Ήταν μια πολύ καλή εμπειρία για εμένα. Περιμέναμε με πολλή χαρά τη σημερινή μέρα. Έχουμε μαθήματα yoga, αγγλικής γλώσσας, ρωσικής γλώσσας, γυμναστήριο, μαθήματα ηλεκτρονικών υπολογιστών. Έκανα ένα λάθος γι’ αυτό βρίσκομαι εδώ στη φυλακή, αλλά αυτή η φυλακή μου δίνει μια καλή ευκαιρία να μάθω κάποια πράγματα, τα οποία δεν θα είχα την ευκαιρία να τα μάθω έξω», τόνισε.
Από την άλλη πλευρά ο Κεβόρκ από την Κύπρο μας συγκλόνισε λέγοντας: «Αποφυλακίστηκα και μετά από δύο εβδομάδες επέστρεψα πίσω γιατί δεν με βοήθησε η κοινωνία. Το μόνο στήριγμά μου ήταν η φυλακή. Θέλω να βρω εργασία. Είμαι έτοιμος. Μέσα στη φυλακή νιώθω σωφρονισμένος. Ελπίζω να με σωφρονίσει και η κοινωνία έξω».
Ακόμη συγκλονιστικότερη είναι η ιστορία του Ένζο από τη Βραζιλία. «Όταν ήρθα για πρώτη φορά στην Κύπρο ήξερα ότι η ζωή μου δεν θα ήταν εύκολη. «Όταν συνάντησα την κ. Άννα (Αριστοτέλους) με βοήθησε πάρα πολύ στο σχολείο, στον χορό, στο θέατρο. Έμαθα πάρα πολλά πράγματα εδώ στις φυλακές. Στην αρχή φοβόμουν, δεν ένιωθα ασφαλής εδώ. Η κ. Άννα με έμαθε να νιώθω ασφαλής. Δεν φοβάμαι ότι θα μου κάνουν κακό επειδή είμαι ομοφυλόφιλος», πρόσθεσε. «Είναι πάντα κοντά μας. Και με στηρίζει στη διαδικασία αλλαγής φύλου που αποφάσισα να κάνω από άνδρα σε γυναίκα. Μου δίνει άδεια να πάω στο νοσοκομείο για τη θεραπεία μου, καθώς και για να μιλήσω με ψυχολόγους. Μου έμαθε ότι μπορεί να είμαι ομοφυλόφιλος, αλλά είμαι κάποιος. Μου ενδυνάμωσε την αυτοπεποίθησή μου. Με δίδαξε να είμαι δυνατός», είπε.
Απέλαση στη Βραζιλία
Μάλιστα, ο Ένζο και ο Κεβόρκ είναι το πρώτο ομόφυλο ζευγάρι που υπέγραψε σύμφωνο συμβίωσης στις Κεντρικές Φυλακές έξι μήνες μετά από αυτή την αποκαλυπτική τους συνέντευξη στις 10 Ιανουαρίου 2020. Όπως μου εξήγησαν, οι δυο τους γνωρίστηκαν μέσα στις Φυλακές της Κύπρου κατά την παραμονή τους ως κρατούμενοι, έμεναν στο ίδιο κελί και σχεδίαζαν τη ζωή τους μετά την αποφυλάκιση, όταν ο Ένζο θα ολοκλήρωνε τη διαδικασία αλλαγής φύλου. Ωστόσο, οι κυπριακές αρχές απέλασαν τον Ένζο πίσω στη χώρα του, τη Βραζιλία το Σεπτέμβριο του 2020, με τη δικηγόρο του να έχει ασκήσει έφεση.
Ανθρωπιστική προσέγγιση
Σκοπός είναι «να διασφαλιστούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης», δήλωσε η Διευθύντρια των Φυλακών Άννα Αριστοτέλους, η οποία σημείωσε πως «θέλουμε ένα σωφρονιστικό σύστημα και όχι τιμωρητικό. Αυτοί οι άνθρωποι ήδη τιμωρήθηκαν από το δικαστήριο και στερούνται την ελευθερία τους». Είναι επιτυχία «να σωφρονίσουμε έστω και ένα μικρό ποσοστό. Με την αγάπη και τη στήριξη, που αποτελούν απλά πράγματα τα οποία δεν στοιχίζουν τίποτα στον καθένα μας, αλλά σημαίνουν πολλά», πρόσθεσε.
Βραβεία και χορός
Στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε για τη τελετή λήξης της σχολικής χρονιάς παρευρέθηκαν ο τότε νυν και ο τέως υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Σαββίδης και Ιωνάς Νικολάου. Στην τελετή βραβεύθηκαν κρατούμενοι για τις επιδόσεις τους, τόσο στα μαθήματα του σχολείου όσο και για το ταλέντο τους σε διάφορες δραστηριότητες. Μεταξύ των βραβευθέντων, ένας απόφοιτος πανεπιστημίου στη Διοίκηση Επιχειρήσεων και ένας απόφοιτος τεχνικής σχολής στον κλάδο της Ηλεκτρολογίας, στον οποίο αρίστευσε. Βραβεύτηκε επίσης για πρώτη φορά κρατούμενος για την εργατικότητά του.
Στο πλαίσιο της εκδήλωσης, ακολούθησε μουσικοχορευτικό πρόγραμμα και απαγγελία ποιημάτων από κρατούμενους. Τα τελευταία πέντε χρόνια οι κρατούμενοι των Φυλακών συμμετέχουν σε φιλανθρωπικές και κοινωνικές εκδηλώσεις εκτός Φυλακών, συνοδευόμενοι από τη διευθύντρια. Το γεγονός αυτό αποτελεί μοναδική καινοτομία σε παγκόσμιο επίπεδο, αφού οι κρατούμενοι παραμένουν αυστηρά εντός του χώρου των Φυλακών.
