Τους προβληματισμούς που εξέφρασαν μέλη του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου σχετικά με την ποινικοποίηση της γυναικοκτονίας εξηγεί ο Πρόεδρος του Συλλόγου, δρ Χρίστος Κληρίδης. Όπως μας αναφέρει ο κ. Κληρίδης «μέλη μας εξέφρασαν προβληματισμό κατά πόσον υφίσταται ανάγκη για τη δημιουργία του ιδιώνυμου κακουργήματος της γυναικοκτονίας. Οι προβληματισμοί εδράζονται κυρίως στο ότι ο υφιστάμενος Ποινικός Κώδικας αντιμετωπίζει το θέμα σφαιρικά, δεδομένου ότι η πρόκληση θανάτου, είτε εκ προμελέτης, είτε εξ αμελείας ή άλλως πως, δεν αφορά το φύλο και ότι τιμωρείται σε κάθε περίπτωση με τον ίδιο τρόπο που είναι η διά βίου φυλάκιση. Προβληματισμός εκφράζεται και για το κατά πόσο, η δημιουργία του ιδιώνυμου αδικήματος, οδηγήσει στη δημιουργία ανώφελων διακρίσεων. Ο προβληματισμός επικεντρώνεται επίσης στο κατά πόσο οι γυναικοκτόνοι ή προτιθέμενοι γυναικοκτόνοι λαμβάνουν υπόψη τους καθ’ οιονδήποτε τρόπο ή όχι τις πρόνοιες του Ποινικού Κώδικα».
Προβληματική διατύπωση
«Μελετώντας ενδελεχώς τη συγκεκριμένη πρόταση νόμου, κατά τη γνώμη μου είναι γεγονός ότι το actus reus (αντικειμενική υπόσταση του εγκλήματος) της γυναικοκτονίας όπως διατυπώνεται, δυνατόν να δημιουργήσει κάποια προβλήματα ερμηνευτικής φύσης π.χ. πώς αποδεικνύεται ο «μισογυνισμός» ο οποίος αποτελεί μέρος του actus reus και προνοείται στο άρθρο 218 (α) (1β). Επίσης, η διατύπωση ορισμένες φορές είναι προβληματική, π.χ. στο ίδιο άρθρο αναφέρεται ότι η θανάτωση γυναίκας ως αποτέλεσμα «βασανισμού και μισογυνισμού» συνιστά γυναικοκτονία», συμπληρώνει.
«Εφόσον δημιουργείται ιδιώνυμο αδίκημα, η γυναικοκτονία δεν είναι ούτε φόνος ούτε ανθρωποκτονία. Είναι ξεχωριστό αδίκημα το οποίο θα πρέπει να προσδιορισθεί με επαρκή σαφήνεια».
Στοχευμένη προσέγγιση
Σύμφωνα με τον δρα Κληρίδη, «η κοινωνία οφείλει να αφουγκρασθεί το πλαίσιο διαμόρφωσης του από καιρού εις καιρόν ισχύοντος Ποινικού Κώδικα, τα προβλήματα της κοινωνίας και να λάβει μέτρα αποτελεσματικής αντιμετώπισής τους. Είναι συνεπώς αντιληπτό, ότι η υπό αναφορά πρόταση Νόμου, θα πρέπει να τύχει της δέουσας μελέτης και συντονισμένης προσέγγισης ούτως ώστε να έχουμε το επιθυμητό τελικό αποτέλεσμα».
«Η γυναικοκτονία (femicide) έχει προσλάβει παγκόσμιες διαστάσεις αποτελώντας μια θλιβερή πραγματικότητα. Τα διεθνή στατιστικά δεδομένα μαρτυρούν ότι δολοφονούνται έξι γυναίκες ανά ώρα».
Θετική προσέγγιση
«Σύμφωνα με τη σχετική προκαταρκτική Έκθεση της Επιτροπής και την ενημέρωση που έχω λάβει, η πρόταση Νόμου για εισαγωγή του αδικήματος της γυναικοκτονίας στον Ποινικό Κώδικα προσεγγίζεται θετικά», αποκαλύπτει. «Όπως σημειώνεται στην Έκθεση, το άρθρο (208 Α) του Ποινικού Κώδικα, αποσκοπεί στην πάταξη του φαινομένου της γυναικοκτονίας καθότι οι γυναίκες, πολύ περισσότερο από τους άνδρες, τυγχάνουν θύματα βίας λόγω του φύλου τους, φαινόμενο το οποίο δυστυχώς παρατηρείται παγκοσμίως. Το συγκεκριμένο άρθρο εντάσσεται στην ίδια φιλοσοφία που αφορά ο Νόμος για την Πρόληψη και Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών και της Ενδοοικογενειακής Βίας. Πρόκειται για τον Νόμο 115(1)/2021, ο οποίος θεσπίστηκε στις 13 Μαΐου 2021, ενσωματώνοντας στο ημεδαπό δίκαιο τις πρόνοιες της Διεθνούς Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης. Η Έκθεση συνάγει ότι ενδεχομένως η εισαγωγή του εν λόγω άρθρου στον Ποινικό Κώδικα να οδηγήσει σε αυστηροποίηση των ποινών, σε περιπτώσεις γυναικοκτονιών», προσθέτει.
«Αναπόδραστα η συζήτηση για τη γυναικοκτονία διευρύνεται όλο και περισσότερο στον δημόσιο λόγο και μεταξύ άλλων ενεργειών, διατυπώνονται προτάσεις νομοθετικής αντιμετώπισης του φαινομένου, οι οποίες αναφέρονται σε διακριτή ποινική πρόβλεψη», σημειώνει ο δρ Κληρίδης. «Ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος, εξετάζει το ζήτημα αυτό στο πλαίσιο της Επιτροπής Ποινικού Δικαίου, Ποινικής Δικονομίας και Απόδειξης, της οποίας προεδρεύει ο κ. Μιχάλης Πικής», καταλήγει.
