Η σημερινή ημέρα αποτελεί γιορτή αλλά παράλληλα και μια θλιβερή υπενθύμιση για την παγκόσμια κοινότητα. Η Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει διττό χαρακτήρα, αφενός συνιστά ημέρα χαράς και προώθησης των πανανθρώπινων αξιών και αφετέρου εφαλτήριο σκέψης για τους πολίτες του κόσμου να επαγρυπνούν και να προστατεύουν τις αξίες αυτές με πάθος και πυγμή.
Σαν σήμερα, το 1948, με νωπές τις μνήμες του ολέθριου και καταστροφικού Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, υπεγράφη η Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο πλαίσιο του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Η Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα αναγνωρίζει την αξιοπρέπεια, που είναι σύμφυτη σε όλα τα μέλη της ανθρώπινης οικογένειας, καθώς και τα ίσα και αναπαλλοτρίωτα δικαιώματά τους. Η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως το κοινό ιδανικό αποτελεί το θεμέλιο της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της ειρήνης στον κόσμο.
Με τη Διακήρυξη αυτή διαρκώς στη σκέψη μας, κάθε άτομο και κάθε όργανο της κοινωνίας οφείλει να καταβάλλει κάθε προσπάθεια για να αναπτυχθεί ο σεβασμός των δικαιωμάτων και των ελευθεριών αυτών, και να εξασφαλιστεί προοδευτικά, με εσωτερικά και διεθνή μέσα, η παγκόσμια και αποτελεσματική εφαρμογή τους.
Δύο χρόνια μετά την Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, υπεγράφη η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση ήταν το πρώτο μέσο που αποκρυστάλλωσε και έδωσε δεσμευτική ισχύ στα δικαιώματα που ορίζονται στην Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Θεσπίζει απόλυτα δικαιώματα που δεν μπορούν ποτέ να παραβιαστούν από τα κράτη, όπως η απαγόρευση των βασανιστηρίων και της δουλείας, και προστατεύει ορισμένα δικαιώματα και ελευθερίες που μπορούν να περιοριστούν από το νόμο μόνο όταν είναι απαραίτητο σε μια δημοκρατική κοινωνία, για παράδειγμα το δικαίωμα στην ελευθερία και την ασφάλεια ή το δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής.
Περαιτέρω, η σημασία της Ευρωπαϊκής Σύμβασης έγκειται στο πεδίο εφαρμογής των δικαιωμάτων και ελευθεριών που προστατεύει, αλλά και στο σύστημα που έχει καθιερώσει με τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, με καθήκον να εποπτεύει την εκπλήρωση των δεσμεύσεών τους από τα κράτη.
Μία από τις θεσμικές αρμοδιότητες του Γραφείου Επιτρόπου Νομοθεσίας αποτελεί η παρακολούθηση, προετοιμασία, εποπτεία και ενεργή συμμετοχή ως επικεφαλής της αντιπροσωπείας στις Εκθέσεις για τη συμμόρφωση της Κυπριακής Δημοκρατίας σε Διεθνείς Συμβάσεις. Οι υποχρεώσεις απορρέουν από Διεθνείς Συμβάσεις Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και του Συμβουλίου της Ευρώπης που υπεγράφησαν από την Κύπρο και που έχουν ως στόχο την προαγωγή και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Συγκεκριμένα, το Γραφείο Επιτρόπου Νομοθεσίας παρακολουθεί τις ακόλουθες συμβάσεις του ΟΗΕ: το Διεθνές Σύμφωνο για Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (1966), το Διεθνές Σύμφωνο για Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα (1966), τη Διεθνή Σύμβαση για την Εξάλειψη Κάθε Μορφής Φυλετικής Διάκρισης (1965), τη Σύμβαση για την Εξάλειψη Όλων των Μορφών Διακρίσεων κατά των Γυναικών (1979), τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού (1989) και τη Σύμβαση κατά των Βασανιστηρίων και Άλλων Μορφών Σκληρής, Απάνθρωπης ή Εξευτελιστικής Μεταχείρισης ή Τιμωρίας (1984).
Επιπρόσθετα, το Γραφείο Επιτρόπου Νομοθεσίας είναι ο υπεύθυνος θεσμός ο οποίος καλείται να συντονίζει τη σύνταξη των εκθέσεων και να παρακολουθεί τον Ευρωπαϊκό Χάρτη των Περιφερειακών ή Μειονοτικών Γλωσσών (1992), και τη Σύμβαση Πλαίσιο για την Προστασία των Εθνικών Μειονοτήτων του Συμβουλίου της Ευρώπης (1995).
Ως Επίτροπος Νομοθεσίας, επαναλαμβάνω τα λόγια του Ύπατου Αρμοστή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Volker Türk «Είναι απολύτως σαφές ότι πρέπει να ανακτήσουμε την οικουμενικότητα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το αδιαίρετο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πρέπει να βρούμε μια νέα ενέργεια που να παρακινεί τους νέους σε όλο τον κόσμο».
Το φετινό σύνθημα της Ημέρας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων είναι «Αξιοπρέπεια, Ελευθερία και Δικαιοσύνη για Όλους» και το κάλεσμα για δράση είναι #StandUp4HumanRights.
Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών
