Μπορεί για όλους τους πολίτες η καραντίνα να μην είναι μια εύκολη υπόθεση, ωστόσο για τα άτομα με αναπηρία καθίσταται ακόμη πιο δύσκολη, όπως αναφέρει η διοικητική λειτουργός του Συνδέσμου Μυοπαθών Κύπρου Μαρία Κυριάκου. Ειδικότερα, όπως εξηγεί η κ. Κυριάκου, τα περισσότερα άτομα με αναπηρίες ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες καθώς πιθανόν να αντιμετωπίζουν αναπνευστικά ή καρδιολογικά προβλήματα. Επιπλέον, όπως ενημέρωσε πρόσφατα και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, δεν είναι εύκολο για ένα άτομο με αναπηρία να κρατάει τις απαιτούμενες αποστάσεις στις κοινωνικές επαφές του με άλλα άτομα γιατί χρειάζεται σχεδόν πάντα κάποιο άτομο για φροντίδα, ιδίως όσοι έχουν προσωπικό βοηθό. Επίσης, δεν μπορεί εύκολα να τηρεί τους κανόνες σε χώρους υγιεινής από μόνος του, όπως για παράδειγμα να πλένεται χωρίς βοήθεια, γιατί υπάρχουν φυσικά εμπόδια. Ένα άλλο σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία είναι ότι δεν έχουν εύκολη πρόσβαση στους γιατρούς τους διότι λόγω της πανδημίας επιτρέπονται μόνο επείγοντα περιστατικά και επιβάλλεται να αποφεύγονται οι επισκέψεις στα νοσοκομεία. «Αυτό δημιουργεί πρόβλημα στα άτομα που λαμβάνουν τη φαρμακευτική τους αγωγή από τα φαρμακεία που βρίσκονται μέσα στα νοσοκομεία του ΟΚΥπΥ ή στα άτομα που πρέπει να μεταβούν στο νοσοκομείο για εξετάσεις ρουτίνας», είπε η κ. Κυριάκου.
Δύναμη ψυχής
Επικοινωνήσαμε με τον Δημήτρη Νικολάι από τη Λάρνακα, ο οποίος είναι πρωτοετής φοιτητής Δημοσιογραφίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και πάσχει από μυϊκή δυστροφία Duchenne. «Οι δυσκολίες οι οποίες αντιμετωπίζω είναι ότι βρίσκομαι πολλές ώρες μέσα στο σπίτι και δεν μπορώ να πάω κάπου. Είναι λίγο μελαγχολικά αλλά δεν αφήνω να με πάρει από κάτω. Λειτουργώ με θετικότητα και προσπαθώ να χαμογελάω. Πηγαίνω καθημερινά περίπατο στη γειτονιά μου. Αν είναι όμως για το καλό μας, πρέπει να μένουμε σπίτι. Αυτό κάνω και εγώ. Προστατεύω τον εαυτό μου γιατί είμαι σε ευάλωτη ομάδα, αλλά όλοι πρέπει να κάνουν το ίδιο για να προστατεύσουν εμάς που ανήκουμε στις ευάλωτες ομάδες και τους ηλικιωμένους. Όλοι στην οικογένειά τους έχουν έναν ευάλωτο ή ηλικιωμένους και θα πρέπει να υπάρχει σεβασμός σε αυτές τις ομάδες. Μείνετε σπίτι. Αν δεν το κάνετε για τον εαυτό σας, κάντε το για τους συνανθρώπους σας. Το να βγω έξω δεν είναι μαγκιά! Γι’ αυτό μένουμε σπίτι για το καλό όλων μας».
Δυσκολία μετακίνησης
Ο Δημήτρης με λύπη αναφέρει ότι στην Κύπρο είναι εξαιρετικά δύσκολο να μετακινείται μόνος του χωρίς τη βοήθεια φροντιστή. «Με τις μετακινήσεις μου αντιμετωπίζω αρκετά προβλήματα καθημερινά. Το πρώτο πρόβλημα που αντιμετωπίζω είναι οι χώροι στάθμευσης. Κάποιοι σταθμεύουν το όχημά τους χωρίς να σκέφτονται ότι αυτοί οι χώροι δεν είναι για τους ίδιους, αλλά για άτομα που το χρειάζονται. Το δεύτερο είναι τα πεζοδρόμια. Κάποιοι ασυνείδητοι σταθμεύουν τα αυτοκίνητά τους στα πεζοδρόμια χωρίς να τους ενδιαφέρει ή τοποθετούν γλάστρες, δέντρα, ταμπέλες και άλλα αντικείμενα. Επίσης, το ύψος των πεζοδρομίων σε κάποιες περιοχές είναι υπερβολικά ψηλό και δεν υπάρχουν ράμπες. Φανταστείτε να είστε σε έναν πολυσύχναστο δρόμο τι έχει να γίνει. Τρίτο πρόβλημα είναι ότι τα περισσότερα καταστήματα, εστιατόρια, νυχτερινά κέντρα κ.ά. δεν έχουν διευκολύνσεις όπως χώρο στάθμευσης, ράμπες και χώρους υγιεινής».
Ο Δημήτρης ως ένα νέο άτομο γεμάτο όρεξη για ζωή, πιστεύει ότι «όταν έχεις μυαλό μπορείς να κάνεις τα πάντα». Αισιόδοξος βλέπει τα εμπόδια με διάθεση επίλυσης και δεν διστάζει να μας δώσει τις δικές του προτάσεις. «Ζητώ από την πολιτεία και την κοινωνία να σέβονται τα άτομα με αναπηρίες. Να υπάρχει περισσότερη ενημέρωση στα σχολεία και να γίνονται σεμινάρια για ευαισθητοποίηση. Να τιμωρούνται οι οδηγοί που κάνουν τις παραβάσεις από την Αστυνομία όχι μονό με επιβολή προστίμων αλλά και με στέρηση άδειας οδήγησης, όπως είπε η ίδια η κυβέρνηση πριν από λίγους μήνες, πράγμα δεν εφαρμόζεται ακόμη, και μείναμε μονό στα λόγια».
Ανεπαρκή τα μέτρα που λήφθηκαν για τα άτομα με αναπηρία λέει ο πρόεδρος της ΚΥΣΟΑ Χριστάκης Νικολαΐδης
«Να αναγνωριστεί η διαφορετικότητά τους»
Το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων έχει θεσπίσει ειδικό επίδομα για τα άτομα με αναπηρίες, εφόσον πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως αναφέρει η ανώτερη λειτουργός Κοινωνικής Ενσωμάτωσης, Βάσω Φραγκάκη. Στους δικαιούχους ειδικού επιδόματος ασθενείας έχουν περιληφθεί τα άτομα με αναπηρίες που εργοδοτούνται μέσω σχεδίων απασχόλησης με στήριξη. Όλοι οι κοινωνικοί συνοδοί και καθοδηγητές εργασίας που εργοδοτούνται από οργανώσεις με επιχορήγηση του Τμήματος Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες έχουν ενημερωθεί ώστε να συνεχίσουν να στηρίζουν με κάθε δυνατό τρόπο τα άτομα με αναπηρίες των ομάδων τους.
Περαιτέρω στήριξη
Παρά τα μέτρα της κυβέρνησης για να δώσουν ειδικό επίδομα σε συγκεκριμένα άτομα με αναπηρίες, προκύπτουν σοβαρά ζητήματα. Συγκεκριμένα, ο πρόεδρος της Κυπριακής Συνομοσπονδίας Οργανώσεων Αναπήρων (ΚΥΣΟΑ) Χριστάκης Νικολαΐδης, εκφράζει την ανησυχία του για πώς τα άτομα με αναπηρίες θα καταφέρουν να αντεπεξέλθουν στα εμπόδια που αντιμετωπίζουν καθημερινά λόγω της πανδημίας. «Ανησυχούμε γιατί τα άτομα με αναπηρίες είναι τα πρώτα θύματα σε κάθε κρίση», τονίζει ο κ. Νικολαΐδης. «Το κράτος, ειδικά σε περιόδους κρίσης, θα πρέπει να αναγνωρίζει τη διαφορετικότητά τους, να λαμβάνει μέτρα και δράσεις για την προστασία τους», προσθέτει. Σύμφωνα με την ΚΥΣΟΑ 80.000 πολίτες με αναπηρίες ζουν σήμερα στην Κύπρο. Στην Κύπρο δεν έχουν ληφθεί καθόλου μέτρα όσον αφορά την προστασία τους από την πανδημία, αναφέρει ο πρόεδρος της ΚΥΣΟΑ. «Είναι με απογοήτευση μάλιστα που παρατηρούμε ότι τα άτομα με αναπηρίες, παρόλο που είναι υψηλού κινδύνου, δεν είχαν περιληφθεί στις ευπαθείς ομάδες που καθόρισε το Υπουργείο Υγείας. Πολύ λίγες έως καθόλου δράσεις μέχρι σήμερα έχουν αναληφθεί από μέρους της κυβέρνησης για προστασία και παροχή στους πολίτες με αναπηρίες της καθοδήγησης και της υποστήριξης που απαιτείται για την προστασία τους από την πανδημία. Δεκάδες πολίτες με αναπηρίες εξακολουθούν να μεταφέρονται καθημερινά στους χώρους εργασίας τους, θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία τους, σημειώνει ο κ. Νικολαΐδης. Οι πολίτες με αναπηρίες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο από ό,τι ο υπόλοιπος πληθυσμός, λαμβανομένου υπόψη ότι πέρα από τις προϋπάρχουσες συνθήκες υγείας που τους εκθέτουν περισσότερο στην ανάπτυξη σοβαρών ασθενειών ή θανάτου, στους επιβαρυντικούς παράγοντες περιλαμβάνονται: ασθένειες που δεν τους κατατάσσουν στις ευπαθείς ομάδες όπως καθορίστηκαν από το αρμόδιο Υπουργείο Υγείας, η διακοπή, σε πλείστες περιπτώσεις, των δημόσιων ενταξιακών και άλλων υπηρεσιών και των υπηρεσιών υποστήριξης του δικαιώματος της ανεξάρτητης διαβίωσης και ενσωμάτωσής τους στην κοινότητα, ο αποκλεισμός από την ενημέρωση για την υγεία και την παροχή γενικής υγειονομικής περίθαλψης, η διαβίωση σε έναν κόσμο μη προσβάσιμο όπου υπάρχουν παντού εμπόδια σε αγαθά και υπηρεσίες, η μεγαλύτερη πιθανότητα να ζουν σε ιδρυματικά πλαίσια και πολλά άλλα, υπογραμμίζει. Επίσης, σημειώνει ότι το κράτος θα πρέπει να αντιληφθεί τη δυσκολία αποστολής μηνύματος και συμπλήρωσης του ειδικού εντύπου για ειδική άδεια μετακίνησης και να μεριμνήσει για παροχή ειδικού επιδόματος και ειδικής άδειας στους γονείς των ατόμων με αναπηρίες για τη φροντίδα των παιδιών τους.