Είναι ακόμη παιδιά και ήδη τα στοιχεία τους βρίσκονται καταχωρημένα στους πίνακες της ελληνικής αστυνομίας και ειδικότερα στις γενικές κατηγορίες αδικημάτων για κακουργήματα και πλημμελήματα. Συγκεκριμένα, το 2020 στην Ελλάδα καταγράφηκαν συνολικά 320 ανήλικοι παραβάτες ηλικίας από επτά έως 12 ετών, σύμφωνα με την εγκληματολογική στατιστική της αστυνομίας. Σε αυτή την ηλικιακή κατηγορία την πρωτιά είχαν τα εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας, όπου οι ανήλικοι δράστες ανήλθαν στους 179. Τη δεύτερη θέση είχαν τα εγκλήματα κατά της σωματικής ακεραιότητας, με 15 καταγεγραμμένους ανήλικους παραβάτες.
Γεωγραφικό προφίλ
Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι οι περισσότεροι καταγεγραμμένοι ανήλικοι δράστες, 42 στον αριθμό έδρασαν τον Αύγουστο, 38 παιδιά από επτά έως 12 ετών έδρασαν τον Ιούλιο και 36 τον Οκτώβριο του 2020. Επίσης, οι περισσότεροι από αυτούς 74 στο σύνολο καταγγέλθηκαν στην Αστυνομική Διεύθυνση Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, 73 στη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής, ενώ οι λιγότεροι δηλαδή τρεις ανήλικοι παραβάτες καταγράφηκαν στις Αστυνομικές Διευθύνσεις Κρήτης και Δυτικής Μακεδονίας, αντίστοιχα.
Σταθερή άνοδος
Αξίζει να σημειωθεί ότι όσο μεγάλωνε η ηλικία των παιδιών τόσο παρέμενε στην πρωτιά η διάπραξη των εγκλημάτων κατά της ιδιοκτησίας, τα οποία ανήλθαν στα 3.184 στις ηλικίες από 13 έως 17 ετών. Ωστόσο, τα εγκλήματα κατά της σωματικής ακεραιότητας ανήλθαν στους 373 ανήλικους έφηβους δράστες.
Τα αίτια
Η παραβατικότητα ανηλίκων είναι ένα ευρύτερο πρόβλημα της κοινωνίας που απασχολεί ιδιαίτερα τους κοινωνικούς επιστήμονες. Ορισμένες θεωρίες συγκλίνουν στο ότι προκύπτει από κοινωνικούς παράγοντες, όπως από τις παρέες που κάνει ένα παιδί, από τη γειτονιά στην οποία ζει, από την οικογένεια στην οποία μεγαλώνει και από την σχολική του εκπαίδευση. Εντούτοις, υπάρχουν και οι θεωρίες για την νεανική παραβατικότητα που αναφέρονται σε ψυχολογικούς και γενετικούς παράγοντες, όπως το DNA ή το υποσυνείδητο. Ωστόσο, αυτό που παίζει καθοριστικό ρόλο στην εκδήλωση μιας παραβατικής συμπεριφοράς ενός παιδιού είναι τα βιώματα και τα ερεθίσματα που αποκτά κατά τη σωματική και πνευματική του ανάπτυξη.
Αποκατάσταση ζημιάς
Και ενώ παρατηρούμε ότι οι αριθμοί των νεαρών παραβατών αυξάνονται καθώς μεγαλώνουν, προκύπτει το εύλογο ερώτημα τι πρέπει να κάνουμε. Η πιο αποτελεσματική λύση για αυτές τις περιπτώσεις είναι ο σωφρονισμός και όχι η τιμωρία. Στόχος είναι το παιδί να διορθώσει την παραβατική του συμπεριφορά, να μην στιγματιστεί ως εγκληματίας και γι΄ αυτό το λόγο αποφεύγουμε τον χαρακτηρισμό εγκληματίας και χρησιμοποιούμε τη λέξη παραβάτης. Ο εγκλεισμός θα πρέπει να είναι η έσχατη λύση. Αντίθετα, η παροχή κοινωνικής εργασίας είναι μια μέθοδος πιο αποτελεσματική και παραγωγική τόσο για το ίδιο το παιδί, όσο και για το θύμα μέσα από την αποκατάσταση της ζημιάς που υπέστη.