Σύμφωνα με τους Ν.4177/2013 (ΦΕΚ Α’ 173/08.08.2013), Ν.4933/2022 (ΦΕΚ Α’ 99/20.5.2022), Ν.4965/2022 (ΦΕΚ Α’ 162/02.09.2022), το Ν. 5039/2023 (ΦΕΚ Α’ 83/03/04/2023) και την ΥΑ 66877 (ΦΕΚ Β’ 5002/03.09.2024) επιτρέπεται η πώληση εμπορευμάτων, ή η παροχή υπηρεσιών με μειωμένες τιμές δύο (2) φορές το χρόνο, ως εξής:
- Χειμερινές εκπτώσεις: Από τη δεύτερη Δευτέρα του Ιανουαρίου μέχρι το τέλος του Φεβρουαρίου και
- Θερινές εκπτώσεις: Από τη δεύτερη Δευτέρα του Ιουλίου μέχρι το τέλος του Αυγούστου.
Οι χειμερινές εκπτώσεις για το 2025, θα διαρκέσουν από 13 Ιανουαρίου 2025 έως 28 Φεβρουαρίου 2025.
Οι καταναλωτές πρέπει να γνωρίζουμε:
- Οι προσφορές ορισμένης ποσότητας προϊόντων, ή ορισμένης κατηγορίας προϊόντων, πραγματοποιούνται, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Κατά τη διενέργεια των προσφορών, θα πρέπει να αναγράφονται, ευκρινώς, στα σημεία, όπου πωλούνται τα προσφερόμενα προϊόντα, η προγενέστερη (τιμή αναφορας) και η νέα μειωμένη τιμή των προϊόντων, με αναφορά στην κατάλληλη μονάδα μέτρησης, ανά προϊόν (βάρος, όγκος, τεμάχιο κ.λπ.).
- Σε κάθε ανακοίνωση, περί μείωσης τιμής, υποδεικνύεται η προγενέστερη τιμή (τιμή αναφοράς), που εφάρμοζε ο έμπορος, για καθορισμένο χρονικό διάστημα, πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Ως προγενέστερη τιμή νοείται:
- η χαμηλότερη τιμή, που εφάρμοσε ο έμπορος, κατά τη διάρκεια χρονικού διαστήματος τριάντα (30) ημερών, πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής.
- Όταν το προϊόν κυκλοφορεί, στην αγορά, για λιγότερο από τριάντα (30) ημέρες, η χαμηλότερη τιμή, που εφάρμοσε ο έμπορος, κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος, που το προϊόν κυκλοφορεί, στην αγορά.
- Όταν η τιμή μειώνεται, προοδευτικά, κατά τη διάρκεια 60 ημερών, πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής, η τιμή που ίσχυε πριν την πρώτη από τις διαδοχικές μειώσεις τιμών.
- Η μείωση της τιμής μπορεί να έχει τη μορφή:
- Ποσοστού (%), π.χ. «20% έκπτωση»,
- Συγκεκριμένου ποσού, π.χ. «10 ευρώ έκπτωση»,
- Αναγραφής νέας (χαμηλότερης) τιμής μαζί με την αναγραφή της προγενέστερης (υψηλότερης) τιμής που εφαρμόστηκε. Η προηγούμενη τιμή μπορεί να εμφανίζεται σε διαγραμμένη μορφή. Π.χ. «τώρα 50 ευρώ, πριν 100 ευρώ» ή «50 ευρώ,
100 ευρώ», - Άλλων διαφημιστικών πρακτικών, όπως: «αγοράστε σήμερα, χωρίς να πληρώσετε τον ΦΠΑ», η οποία ενημερώνει τον καταναλωτή ότι η μείωση της τιμής ισούται με την αξία του ΦΠΑ (χωρίς να σημαίνει ότι ο ΦΠΑ δεν εισπράττεται),
- Αναφορών, σε υψηλότερη τιμή, ως μελλοντική κανονική τιμή (π.χ. Εξαιρετική τιμή εκκίνησης 99 ευρώ – από τον επόμενο μήνα 129 ευρώ).
- Ανακοινώσεις, όπως «εκπτωτική» τιμή, «ειδικές προσφορές», ή «προσφορές Μαύρης Παρασκευής», που δημιουργούν την εντύπωση μείωσης της τιμής συνιστούν επίσης ανακοινώσεις μείωσης τιμής και πρέπει να πληρούν όλες τις διατάξεις, για τις μειώσεις τιμών.
- Μια ανακοίνωση μείωσης τιμής μπορεί να σχετίζεται, με ένα συγκεκριμένο προϊόν («μείωση 20% για έλεγχο ενεργειακής πιστοποίησης»), ή μια κατηγορία προϊόντων («μείωση 20% σε όλα τα αφρόλουτρα»), ή να είναι γενική μείωση («μείωση 20% σε όλα τα προϊόντα»), και μπορεί να εμφανιστεί με διάφορους τρόπους (φυλλάδια, εκπτωτικές κάρτες, ή κουπόνια, ενδείξεις στον ιστότοπο, στην είσοδο, ή εντός του καταστήματος, στην ετικέτα τιμής κλπ)
- Γενικοί ισχυρισμοί εμπορικής πρόωθησης, που συγκρίνουν την τιμή του πωλητή με την τιμή άλλων πωλητών, χωρίς να επικαλούνται μείωση της τιμής, ή να δημιουργούν αυτήν την εντύπωση, τα προγράμματα επιβράβευσης πελατών και οι προσωπικές μειώσεις τιμών, καθώς και οι προσφορές βάσει των οποίων, με την αγορά, ο καταναλωτής αποκτά και ένα δωρεάν αγαθό π.χ. 1+1 δώρο, 2 στην τιμή του ενός, 30 % έκπτωση με την αγορά τριών τεμαχίων, δε συνιστούν ανακοινώσεις μείωσης τιμών.
- Κατά την ανακοίνωση μείωσης τιμής είναι υποχρεωτικό να αναγράφεται, ρητά, η προγενέστερη τιμή/ τιμή αναφοράς βάσει της οποίας εφαρμόζεται η έκπτωση. Η τιμή αναφοράς είναι η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά την περίοδο των 30 ημερών, πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής.
- Η τιμή αναφοράς ισχύει, ανά κανάλι πωλήσεων: αυτό σημαίνει ότι εάν ο έμπορος διαθέτει τόσο φυσικό όσο και ηλεκτρονικό κατάστημα, στα οποία εφαρμόζει διαφορετικές τιμές, θα πρέπει να καθορίσει την τιμή αναφοράς, ξεχωριστά για καθένα από αυτά τα κανάλια πωλήσεων. Συνεπώς, η τιμή αναφοράς που ισχύει στο φυσικό κατάστημα, μπορεί να διαφέρει, από τιμή αναφοράς που ισχύει, για το ηλεκτρονικό κατάστημα.
- Σε περίπτωση που υφίστανται αυξομειώσεις τιμών, η τιμή αναφοράς, βάσει της οποίας υπολογίζεται η έκπτωση, πρέπει πάντα να είναι η χαμηλότερη των τελευταίων 30 ημερών,
- Σε περίπτωση προοδευτικών μειώσεων, εντός του χρονικού διαστήματος 60 ημερών, που η προηγείται της μείωσης τιμής, ο έμπορος έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει, ως τιμή αναφοράς τη τιμή, που ίσχυε πριν από την εφαρμογή της πρώτης από τις διαδοχικές μειώσεις τιμών, εντός των 60 ημερών.
- Οι έμποροι δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν την προτεινόμενη λιανική τιμή/ συνιστώμενη τιμή καταλόγου, ως προγενέστερη τιμή/τιμή αναφοράς, για την ανακοίνωση μείωσης τιμής.
- Εάν η μείωση της τιμής ισχύει μόνο για καταναλωτές, που διαθέτουν κάρτα πιστότητας του καταστήματος, τότε, θα πρέπει να αναγράφεται, καθαρά, στην επικοινωνία μείωσης της τιμής, ότι αυτή ισχύει, μόνο σε συνδυασμό με τη χρήση της κάρτας.
- Οι έμποροι μπορούν να διαφημίζουν μια γενική μείωση τιμής, σε μια κατηγορία προϊόντων, όπως «έκπτωση 20% στα χριστουγεννιάτικα στολίδια». Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αναφέρουν τόσο τη μειωμένη τιμή όσο και την τιμή αναφοράς για κάθε προϊόν, το οποίο αφορά η μείωση στον ιστότοπο τους ή στο φυσικό τους κατάστημα.
- Οι έμποροι μπορούν να χρησιμοποιήσουν προγράμματα επιβράβευσης, ή να προσφέρουν, προσωπική έκπτωση, στους πελάτες τους. Με δεδομένο ότι σε αυτή την περίπτωση δεν προβαίνουν σε ανακοίνωση μείωσης της τιμής, δεν υπάρχει υποχρέωση μνείας της τιμής αναφοράς. Ωστόσο, δεν μπορούν να χρησιμοποιούν αυτό τον τρόπο προώθησης για να παρακάμψουν τους κανόνες, για την ανακοίνωση μείωσης τιμής. Εάν πράγματι προσφέρουν, ή διαφημίζουν την «προσωπική» έκπτωση, σε όλους, ή σε μεγάλο αριθμό προσώπων, ισχύει η υποχρέωση παράθεσης της τιμής αναφοράς.
- Εάν ισχύουν διαφορετικά ποσοστά μείωσης, επιτρέπεται να χρησιμοποιηθεί μια αναφορά του τύπου «έκπτωση μέχρι 50%» στη διαφήμιση, αλλά αυτό δεν θα πρέπει να είναι παραπλανητικό. Εάν η διαφήμιση δίνει την εντύπωση ότι οι εκπτώσεις είναι υψηλές, ενώ στην πραγματικότητα προσφέρεται έκπτωση 50% μόνο σε λίγα προϊόντα και χαμηλότερο ποσοστό στα υπόλοιπα, αυτό δύναται να θεωρηθεί παραπλανητικό.
- Δηλώσεις όπως «η έκπτωση υπολογίζεται στο ταμείο», ή αντίστροφα «η έκπτωση περιλαμβάνεται ήδη στη τιμή» δεν επιτρέπονται. Οι έμποροι οφείλουν να καθορίσουν την τιμή αναφοράς ξεχωριστά για κάθε προϊόν, η οποία θα πρέπει να είναι η χαμηλότερη τιμή στην οποία προσέφεραν το προϊόν προς πώληση κατά τη διάρκεια της περιόδου των 30 ημερών που προηγείται της προσφοράς ανά κανάλι πωλήσεων. Εάν η προσφορά ισχύει τόσο στο φυσικό κατάστημα όσο και στο διαδίκτυο, οι έμποροι θα πρέπει να καθορίσουν και να υποδείξουν τις τιμές αναφοράς ανά κανάλι. Η διαφήμιση θα πρέπει να αναφέρει σαφώς που και πότε ισχύει η προσφορά. Δεν θα πρέπει να δημιουργείται η εντύπωση ότι μια μείωση ισχύει παντού, ενώ στην πραγματικότητα π.χ. ισχύει μόνο σε ένα συγκεκριμένο φυσικό κατάστημα.
- Ο τρόπος με τον οποίο υπολογίζεται και προβάλλεται η μειωμένη τιμή, πρέπει να ανταποκρίνεται, στην αλήθεια και να είναι ακριβής.
- Οι υπεύθυνοι των σημείων πώλησης, σε περίπτωση ελέγχου, πρέπει να είναι, σε θέση, να αποδείξουν ότι η παλιά τιμή πώλησης, που αναγράφεται, στην πινακίδα, ανταποκρίνεται, στην πραγματικότητα.
- Τα καταστήματα STOCK και OUTLET μπορούν να αναγράφουν, στις πινακίδες την αρχική τιμή του προϊόντος, την τιμή OUTLET και τη νέα μειωμένη τιμή πώλησης, αρκεί να μην δημιουργείται σύγχυση στον καταναλωτή, ως προς της βασική πληροφορία, δηλαδή την τιμή αναφοράς και την εκπτωτική τιμή που αποτυπώνεται ως συνάρτηση αυτής.
- Οι έμποροι δεν πρέπει να διαφημίζουν προϊόντα, ή υπηρεσίες, σε συγκεκριμένη τιμή, εάν αυτά δεν θα είναι διαθέσιμα, σε εύλογες ποσότητες, σε αυτή την τιμή, για εύλογο χρονικό διάστημα, εκτός αν το καταστήσουν σαφές στην προσφορά.
- Οι έμποροι δεν πρέπει να δηλώνουν ψευδώς ότι ένα προϊόν θα είναι διαθέσιμο μόνο σε μια συγκεκριμένη τιμή, ή διαθέσιμο με συγκεκριμένους όρους, για πολύ περιορισμένο χρονικό διάστημα, για να πείσουν τον καταναλωτή να λάβει άμεση απόφαση, χωρίς να του παρέχουν τον χρόνο, ή την ευκαιρία να κάνει μια ενημερωμένη επιλογή.
- Ένα προϊόν δεν πρέπει να περιγράφεται ως «δωρεάν», η παρόμοιο, εαν ο καταναλωτής πρέπει να πληρώσει κάποιο ποσό, όπως έξοδα παραλαβής του προϊόντος.
Το ΚΕ.Π.ΚΑ. συμβουλεύει τους καταναλωτές:
- Οι καταστηματάρχες είναι υποχρεωμένοι να αλλάζουν τα προϊόντα τα οποία παρουσιάζουν ελάττωμα και αγοράστηκαν την περίοδο των εκπτώσεων. Ο έμπορος μπορεί να αρνηθεί αλλαγή ελαττωματικού είδους, μόνο εάν το προϊόν είναι σε τιμή προσφοράς, εξαιτίας του συγκεκριμένου ελαττώματος και εφόσον έχει ενημερώσει σχετικά τον καταναλωτή, πριν την αγορά, με ανάλογη πινακίδα.
- Οι καταναλωτές δεν πρέπει να επηρεαζόμαστε, από τις διαφημίσεις. Οι ωραιοποιημένες εικόνες των εμπορευμάτων μπορούν να μας εξαπατήσουν.
- Θα αποβεί πολύ χρήσιμο, εάν, πριν τις εκπτώσεις, επισκεφθούμε την αγορά, για να δούμε τις τιμές, πριν την έκπτωση και να επισημάνουμε τα είδη, που ενδιαφερόμαστε να αγοράσουμε. Έτσι, θα έχουμε τη δυνατότητα σύγκρισης των τιμών, πριν και μετά την έκπτωση καθώς και τη βεβαιότητα ότι το ποσό που αναγράφεται, ως τιμή, πριν την έκπτωση, είναι πραγματικό.
- Πριν ξεκινήσουμε, για ψώνια, πρέπει να προγραμματίσουμε τις αγορές μας, σύμφωνα με τις πραγματικές μας ανάγκες, για να μην πέσουμε θύματα της υπερκατανάλωσης. Όσο φθηνό και αν είναι κάτι, όταν δεν το χρειαζόμαστε, είναι περιττό και δεν έχουμε κανένα όφελος, από την αγορά του.
- Πριν αγοράσουμε οτιδήποτε, πρέπει να κάνουμε έρευνα αγοράς, να συγκρίνουμε τιμές και ποιότητα προϊόντων, ώστε να επιλέξουμε, σωστά. Η τιμή μονάδος πρέπει να αποτελεί το πρώτο μας κριτήριο, ώστε να μην παραπλανηθούμε από μειώσεις τιμών, οι οποίες δεν είναι πραγματικές.
- Πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα: Τις ενδείξεις ενιαίας έκπτωσης, στις βιτρίνες των καταστημάτων. Τα ποσοστά της έκπτωσης αφορούν καθορισμένες κατηγορίες ομοίων προϊόντων και όχι όλο το εμπόρευμα του καταστήματος. Πολλές φορές, στις βιτρίνες, αναγράφονται υψηλά ποσοστά εκπτώσεων και χρησιμοποιούνται, σαν “κράχτες”. Όταν, όμως, μπαίνουμε, στο κατάστημα, αντιμετωπίζουμε διαφορετικά ποσοστά, συνήθως πολύ μικρότερα.
- Αν αγοράζουμε προϊόντα, χρησιμοποιώντας κάρτα (πιστωτική ή χρεωστική), πρέπει να προσέχουμε κάθε λεπτομέρεια, για τους όρους, που διέπουν αυτή τη συναλλαγή.
- Απαιτούμε απόδειξη πληρωμής, για κάθε αγορά μας. Μην ξεχνάμε ότι η απόδειξη είναι απαραίτητη, αν παρουσιαστεί κάποιο πρόβλημα, στο προϊόν, που αγοράσαμε.
- Πρέπει να ελέγχουμε την ποιότητα και την προέλευση του είδους, που αγοράζουμε. Σύμφωνα με το ν. 2251/94 άρθρο 1, ο πωλητής οφείλει να παρέχει κάθε πληροφορία, σχετική με το προϊόν, που επιθυμούμε να αγοράσουμε.
- Πρέπει να αποφεύγουμε το συνωστισμό και τις ώρες αιχμής. Ανάμεσα στον πολύ κόσμο, υπάρχουν και μερικοί, που σκοπεύουν να “ελαφρύνουν” το δικό μας πορτοφόλι.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία, για όλα τα είδη, που εκτίθενται, στις βιτρίνες των καταστημάτων, αναγράφεται, υποχρεωτικά, σε πινακίδα, η τιμή πώλησής τους. Εξαιρούνται, από αυτή την υποχρέωση, τα είδη, που η τιμή τους ξεπερνά τις 2.000 ευρώ ή τα είδη κοσμηματοπωλείου, που πωλούνται πάνω από 1.000 ευρώ. Δυστυχώς, αρκετοί επαγγελματίες δεν εφαρμόζουν αυτή τη διάταξη.Καλούμε τους καταναλωτές να αποφεύγουν να κάνουν τις αγορές τους, από καταστήματα, που δε σέβονται τα δικαιώματά μας, όπως αυτά αναλύονται παραπάνω.
Για περισσότερες πληροφορίες, για καταγγελίες κάθε μορφής «πλασματικής» έκπτωσης ή τυχόν προβλημάτων, μετά τις αγορές σας, απευθυνθείτε στο ΚΕ.Π.ΚΑ., στο τμήμα εξυπηρέτησης Καταναλωτών: τηλ. 2310 233.333, ώρες 09:00 – 14:30.
Δελτίο Τύπου ΚΕ.Π.ΚΑ.
