Η 5η Νοεμβρίου έχει καθιερωθεί από τα Ηνωμένα Έθνη ως Παγκόσμια Ημέρα Ευαισθητοποίησης για το Τσουνάμι με σκοπό την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της παγκόσμιας κοινότητας και ιδιαίτερα όσους ζουν σε παράκτιες περιοχές για τις καταστροφικές συνέπειες του φυσικού αυτού φαινομένου.
Το τσουνάμι έχει καταστρεπτικές συνέπειες τόσο στο φυσικό όσο και στο δομημένο περιβάλλον. Κατά τα τελευταία 80 χρόνια περισσότεροι άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους από τσουνάμι παρά από σεισμούς. Μόνο από το τσουνάμι του 2004 που εκδηλώθηκε στον Ινδικό Ωκεανό, 227.000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους.
Ο κίνδυνος γένεσης τσουνάμι στη Μεσόγειο είναι υπαρκτός. Οι κυπριακές ακτές έχουν πληγεί στο παρελθόν από καταστροφικά τσουνάμι τα οποία έχουν προκαλέσει θανάτους και έχουν καταστρέψει τις τότε παραθαλάσσιες πόλεις και λιμάνια της.
Στην περιοχή της Μεσογείου λειτουργεί σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για τσουνάμι, του οποίου η Κύπρος είναι κράτος μέλος. Στο πλαίσιο της λειτουργίας του συστήματος αυτού, το Σεισμολογικό Δίκτυο του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης παρέχει σε πραγματικό χρόνο σεισμολογικά δεδομένα στα κέντρα προειδοποίησης Ελλάδας και Ιταλίας και η Πολιτική Άμυνα της Κύπρου λαμβάνει τα μηνύματα προειδοποίησης από τα κέντρα αυτά.
Το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης συμμετέχει στο πρόγραμμα της UNESCO CoastWave, το οποίο ξεκίνησε το 2021 και θα ολοκληρωθεί το 2024. Το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης συντονίζει σε εθνικό επίπεδο τις δράσεις του προγράμματος που αφορούν την προετοιμασία και ετοιμότητα του Δήμου Λάρνακας για αντιμετώπιση τσουνάμι. Το πρόγραμμα αυτό θα εντάξει την Λάρνακα στις «Tsunami-Ready» κοινότητες του κόσμου.
Παρόλο αυτά, ο καθένας από εμάς θα πρέπει να μπορεί να αναγνωρίσει την παρουσία των φυσικών ενδείξεων για πιθανό επερχόμενο τσουνάμι, όπως ένας ισχυρός ή/και παρατεταμένος σεισμός ή/και ταχεία αλλαγή στη στάθμη της θάλασσας, έτσι ώστε να πάρει τα απαραίτητα μέτρα ατομικής του προφύλαξης. Ακολουθεί σχετικό ενημερωτικό υλικό από το NEAMTIC, στην ελληνική γλώσσα, για όλες τις ηλικίες.
Γιατί η 5η Νοεμβρίου; Η επιλογή της συγκεκριμένης ημερομηνίας έγινε στο πλαίσιο μιας αληθινής ιστορίας στην Ιαπωνία. Μετά την εκδήλωση ενός σεισμού στις 5 Νοεμβρίου του 1854, ένας αγρότης είδε τη στάθμη της θάλασσας να χαμηλώνει και το νερό να υποχωρεί από την ακτή, αναγνωρίζοντας το ως προειδοποιητικό σημάδι της φύσης για επερχόμενο τσουνάμι. Αμέσως, έβαλε φωτιά στη φυτεία του ρυζιού του, η οποία βρισκόταν σε ύψωμα, έτσι ώστε τρέξουν οι συγχωριανοί για να βοηθήσουν με το σβήσιμο της φωτιάς και να σωθούν από το επερχόμενο τσουνάμι. Αυτό αποτέλεσε το πρώτο, πρωτόγονο «σύστημα» έγκαιρης προειδοποίησης για τσουνάμι.
Δείτε το βίντεο:
Δελτίο Τύπου Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης
Έξι κριτήρια για εγκατάσταση σεισμολογικών σταθμών στην Κύπρο
