Το 2007, ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών ψήφισε την 25η Νοεμβρίου ως Διεθνή Ημέρα για την εξάλειψη βίας κατά των γυναικών, με στόχο την ευαισθητοποίηση των κρατών και τη δημιουργία παρεμβάσεων για την εξάλειψη των περιστατικών βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών. Η ημέρα αυτή είχε καθιερωθεί ήδη από το 1981 από γυναικείες οργανώσεις στη μνήμη της φρικτής δολοφονίας των τριών αδελφών Μιραμπάλ.
Τα τελευταία χρόνια παρατηρούνται αυξημένες αναφορές περιστατικών βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών. Μάλιστα η περίοδος της πανδημίας και των άλλων περιοριστικών μέτρων που τέθηκαν, ανάγκασαν πολλές γυναίκες να παραμείνουν στο ίδιο σπίτι με τους συντρόφους τους δεδομένο το οποίο οδήγησε σε μια αύξηση των περιστατικών βίας την περίοδο εκείνη, μιας και οι γυναίκες δεν είχαν τρόπους διαφυγής από το βίαιο περιβάλλον, αλλά ούτε και πρόσβαση σε υπηρεσίες στήριξης και ασφάλειας.
Στατιστικά στοιχεία
Τα στατιστικά δεδομένα που υπάρχουν διεθνώς είναι ανησυχητικά. Το ίδιο και τα δεδομένα της Κύπρου. Στη Κύπρο 44.6% των γυναικών έχει υποστεί σωματική ή/και σεξουαλική βία από το σύντροφό της, ποσοστό που υπερβαίνει τον μέσο όρο της Ευρώπης ο οποίος ανέρχεται στο 31.8%.
Με άλλα λόγια περίπου 1:2 γυναίκες έχουν υποστεί βία από το σύντροφό τους. 4 στις 10 γυναίκες έχουν δεχθεί σεξουαλική παρενόχληση στον εργασιακό χώρο. Τα τελευταία 6 χρόνια έχουν καταγραφεί 21 γυναικοκτονίες στην Κύπρο. Είναι σημαντικό, στο σημείο αυτό να αναφέρουμε ότι τα στατιστικά αυτά, αφορούν σε καταγραμμένα περιστατικά. Ίσως οι αριθμοί να είναι πολύ ψηλότεροι αν αναλογιστούμε τις μη αναφερόμενες περιπτώσεις.
Οι νοσηλευτές
Ο ρόλος των νοσηλευτών είναι πολυδιάστατος αναφορικά με τη διαχείριση των περιστατικών βίας κατά των γυναικών. Συχνά οι γυναίκες που έχουν υποστεί βία, αναζητήσουν βοήθεια για τη διαχείριση των σωματικών επιπτώσεων που δύναται να παρατηρηθούν μετά τη σωματική βία στα τμήματα επειγόντων περιστατικών. Ακόμη, πιο συχνά, οι γυναίκες που έχουν υποστεί βία, έρχονται σε επαφή με κάποια μαία ή κάποιο μαιευτή στο πλαίσιο προγραμματισμένων ραντεβού, που μπορεί να έχουν σε μαιευτικές κλινικές.
Οι νοσηλεύτριες/νοσηλευτές και οι μαίες/μαιευτές, είναι σημαντικό να είναι σε θέση να αναγνωρίσουν τα πιθανά σημάδια κακοποίησης με στόχο την ενθάρρυνση και την υποστήριξη των γυναικών που έχουν υποστεί βία αφενός, αλλά και την παροχή κατάλληλης βοήθειας σε περίπτωση που τους ζητηθεί από τις γυναίκες που έχουν υποστεί βία αφετέρου, μιας και συχνά βρίσκονται στην πρώτη γραμμή για την παροχή υπηρεσιών σε νοσοκομειακά περιβάλλοντα.
Πέρα από αυτό, σημαντικός είναι και ο ρόλος των νοσηλευτών ψυχικής υγείας. Συχνά, οι γυναίκες που δέχονται βία, βιώνουν όλη αυτή τη διαδικασία ως ένα έντονα στρεσογόνο γεγονός. Γι’ αυτό και θεωρείται ότι οι γυναίκες που έχουν υποστεί βία ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού. Οι νοσηλευτές ψυχικής υγείας, είναι σημαντικό να είναι κατάλληλα καταρτισμένοι για να παρέχουν τεκμηριωμένες αποτελεσματικές παρεμβάσεις, τόσο στις γυναίκες που έχουν υποστεί βία, όσο και στους άνδρες οι οποίοι γίνονται βίαιοι, με στόχο την αποκλιμάκωση τέτοιων συμπεριφορών, αλλά και την εκμάθηση δεξιοτήτων για την υιοθέτηση νέων υγιών συμπεριφορών.
Κάτι τέτοιο μπορεί να επιτευχθεί είτε μέσω παρεμβάσεων πρωτοβάθμιου επιπέδου με στόχο την εγγραμματοσύνη του κοινού, κάτι σαν αυτό που έχουν ετοιμάσει οι φοιτητές του τμήματος νοσηλευτικής, όσο και σε δευτεροβάθμιο και τριτοβάθμιο επίπεδο, μέσω της παροχής παρεμβάσεων σε γυναίκες που είτε μπορεί να παρουσιάσουν κάποια ψυχιατρικά συμπτώματα εξαιτίας του βίαιου περιβάλλοντος στο οποίο ζουν, είτε παρεμβάσεις που να αφορούν στη διαχείριση του τραύματος σε άτομα που μπορεί να αναβιώνουν την κακοποίηση με την πάροδο των χρόνων.
Στο πλαίσιο του μαθήματος Νοσηλευτική Ψυχικής Υγείας ΙΙ, φοιτητές και φοιτήτριες του Τμήματος Νοσηλευτικής ΤΕΠΑΚ, ετοίμασαν υλικό με στόχο την εγγραμματοσύνη του κοινού και την έγκυρη ενημέρωση, αναφορικά με την έμφυλη βία και τη βία κατά των γυναικών. Το Τμήμα Νοσηλευτικής ΤΕΠΑΚ, αξιοποιώντας το έργο αυτό, αποφάσισε όπως οι εργασίες αυτές δημοσιευθούν στο πλαίσιο μιας εβδομάδας δράσης με αφορμή την Διεθνή Ημέρα κατά της Βίας των Γυναικών.
Οι φοιτητές μέσα από τη δράση τους θέλησαν να στείλουν ένα ηχηρό μήνυμα προς τις γυναίκες που έχουν υποστεί βία αλλά και στο ευρύτερο κοινό: «Βία μπορεί να είναι αυτό που βλέπεις. Βία μπορεί να είναι και αυτό που δε βλέπεις! Δεν είσαι μόνη»!
Στο πλαίσιο του μαθήματος, η φοιτήτρια και ο φοιτητής του 4ου έτους Βάσια Καράλλη και Χριστόφορος Συμεού, δημιούργησαν μια αφίσα με στόχο την ευαισθητοποίηση και την εγγραμματοσύνη του γενικού πληθυσμού. Σκανάροντας στο QR code που βρίσκεται πάνω στην αφίσα, μπορείτε να μάθετε περισσότερα για την έμφυλη βία.
Ανακοίνωση ΤΕΠΑΚ για την Εβδομάδα Ευαισθητοποίησης και Δράσεων του Τμήματος Νοσηλευτικής για την Έμφυλη Βία
