Η βία είναι μία κατάσταση που τα περισσότερα θύματα δεν αναγνωρίζουν ότι τους συνέβη, λόγω του φόβου αντεκδίκησης από τον δράστη. Όσον αφορά το προφίλ του θύματος μπορεί να είναι οποιοσδήποτε άνθρωπος, ανεξαρτήτως καταγωγής, φύλου, θρησκείας, μόρφωσης, κοινωνικής θέσης ή οικονομικής κατάστασης.
Οι οκτώ μορφές βίας είναι οι εξής:
Ψυχολογική βία
Γίνεται μέσα από τον βιασμό της ψυχής. Μπορεί να είναι ακόμη και μέσα από τη σιωπή του δράστη, όταν απαξιεί ή υποτιμά τον άλλον. Όταν δεν σε αφήνουν να μιλήσεις ή να εκφραστείς. Πρόκειται για μια μορφή βίας που είναι δύσκολο να αποδειχθεί, γιατί δεν υπάρχουν απτά τεκμήρια.
Λεκτική βία
Γίνεται όταν ένας άνθρωπος μέσα από τις υβριστικές λέξεις που δέχεται νιώθει φόβο και αγωνία. Στόχος είναι ο εκφοβισμός και η ανοχή του θύματος.
Οικονομική βία
Γίνεται όταν ένας άνθρωπος στερείται τα χρήματα που διαθέτει, ώστε να μπορεί να ζει με αξιοπρέπεια και να αγοράζει τα απαραίτητα προς το ζην. Συνήθως, ο κακοποιητικός σύντροφος διαχειρίζεται τα χρήματα, ώστε το θύμα να μην μπορεί να αποδράσει λόγω της εκμετάλλευσης που υφίσταται και να εξαρτάται από αυτόν.
Σωματική βία
Η σωματική βία μπορεί να γίνει είτε με όπλα είτε όχι. Είναι το πιο επικίνδυνο είδος βίας, γιατί μπορεί κυριολεκτικά να σκοτώσει το θύμα. Βία είναι επίσης η παραμέληση ενός ανθρώπου, σε καίρια θέματα όπως είναι η διατροφή, η υγιεινή, ο ύπνος και η ξεκούραση.
Σεξουαλική βία
Περιλαμβάνει την ανεπιθύμητη σεξουαλική επαφή. Η σεξουαλική κακοποίηση μπορεί να γίνει ακόμη και μεταξύ συζύγων ή ερωτικών συντρόφων. Το ΟΧΙ ενός ανθρώπου για ερωτική συνεύρεση πρέπει να γίνεται σεβαστό.
Εργασιακή βία
Αυτό το είδος βίας γίνεται σε εργασιακούς χώρους, και είναι γνωστό ως mobbing. Πρόκειται για απειλές ή εκφοβισμό προς τον εργαζόμενο ότι θα χάσει τη δουλειά του, αν δεν κάνει αυτά που του επιβάλλονται. Σε ένα εργασιακό περιβάλλον απαγορεύονται οι φωνές, οι προσβολές, το ογκώδες φόρτο εργασίας και η προσβολή της αξιοπρέπειας των εργαζομένων.
Σχολική βία
Λαμβάνει χώρο στα σχολεία, και είναι γνωστός ως σχολικός εκφοβισμός school bullying. Πρόκειται για μια κακοποιητική μορφή συμπεριφοράς κυρίως μεταξύ μαθητών, που είναι δυνατό να δημιουργήσει τέτοιες πληγές στις ψυχές των παιδιών, ώστε να οδηγήσει τα θύματα ακόμη και στην αυτοχειρία.
Διαδικτυακή βία
Η βία που ασκείται μέσω διαδικτύου. Περιέχει στοιχεία λεκτικής και ψυχολογικής βίας για να χειραγωγεί το θύμα μέσα από τον εκφοβισμό και να του αποσπά ακόμη και χρήματα για να μην αποκαλύψει φωτογραφίες ή βίντεο που τυχόν έχει στην κατοχή του ο δράστης.
Ποια είναι τα κοινά χαρακτηριστικά τους;
Κάθε μορφή βίας έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά, καθώς και διαφορετικά προφίλ δράστη και θύματος. Όμως υπάρχουν και ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά. Πρόκειται για τη συστηματικότητα της βίας και την αίσθηση αβοηθησίας που προκαλείται στο θύμα που έχουν στόχο στην εξαθλίωση του. Το κοινό χαρακτηριστικό του δράστη είναι η δειλία, αφού δεν αποδέχονται την ευθύνη των πράξεών τους και δρουν όταν είναι μόνοι τους με το θύμα.
Ποια είναι τα συχνότερα θύματα;
Συνήθως τα περισσότερα καταγεγραμμένα θύματα βίας είναι γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένοι. Φυσικά και υπάρχουν και άντρες θύματα κάθε μορφής βίας, όμως λόγω του σκοτεινού αριθμού που προκύπτει εξαιτίας της ντροπής που νιώθουν σε μια αποκάλυψη, δεν υπάρχουν ακριβή ποσοστά καταγγελιών.
Γιατί δεν αντιδρούν;
Δεν είναι εύκολο να αντιδράσει αμέσως ένα θύμα όταν υποστεί οποιαδήποτε μορφή βίας, αρχικά εξαιτίας του σοκ που υφίσταται. Έπειτα είναι πιθανό να μην έχει υποστηρικτικό πεδίο, ώστε να το προστατέψει όταν αποφασίσει να μιλήσει. Είναι πολύ σημαντικό για το θύμα να ξέρει ότι δεν κινδυνεύει από τον δράστη η ζωή του, ότι έχει κάπου να ζήσει με ασφάλεια. Επίσης εξαιτίας των κοινωνικών στερεοτύπων και πατριαρχικών αντιλήψεων είναι πιθανό να ακούσει από τον περίγυρο του τις φράσεις: “Κάνε υπομονή”, “Έτσι είναι οι άντρες”, “Σώπα, μη μιλάς”. Ενώ ακόμη και αν αποφασίσει να μιλήσει, είναι πολύ πιθανό να δεχθεί μια δευτερογενή θυματοποίηση στις δικαστικές αίθουσες, όπως “Μήπως κάτι έκανες και εσύ και τον προκάλεσες”;
Δύναμη ψυχής
Θέλει δύναμη ψυχής και αποφασίσει ένα θύμα να μιλήσει για αυτό που του συνέβη. Θα ακούσει πολλές διαφορετικές απόψεις. Θα ακολουθήσει μεγάλο γολγοθά στις δικαστικές αίθουσες, λόγω των χρονοβόρων διαδικασιών. “Καλή τύχη” θα σου πούνε. Επειδή όμως η ζωή μας δεν ανήκει στην τύχη, αλλά στις επιλογές που κάνουμε αφού έχουμε ελεύθερη βούληση και κρίση, δεν μένουμε απαθείς.
Μη φοβάσαι, στο φόβο σου ποντάρουν!
Αν και εσύ είσαι θύμα βίας, ΜΙΛΑ σε έναν ειδικό και ΦΥΓΕ από τον δράστη. Δυστυχώς γεγονότα έχουν αποδείξει ότι όταν ανέχεσαι οποιαδήποτε μορφή βίας, αυτή θα επαναληφθεί με μεγαλύτερη ένταση. Σπάσε, λοιπόν, τον κύκλο της βίας, σήκωσε το ανάστημα σου και μη φοβάσαι, στο φόβο σου ποντάρουν!
