Η κατάχρηση της ανατιθέμενης εξουσίας με σκοπό το προσωπικό όφελος καταλήγει στον ορισμό της διαφθοράς.
Ποιος ορίζεται δηλαδή ως διεφθαρμένος;
Σύμφωνα με τον ορισμό, διεφθαρμένος μπορεί να είναι αιρετός, δημόσιος ή ιδιωτικός υπάλληλος στον οποίο έχει ανατεθεί εξουσία. Συνήθως η κατάχρηση έγκειται στην παράνομη, συνήθως μυστική, απόκτηση ιδιωτικής περιουσίας ή αποκόμιση κάποιου άλλου ιδιωτικού οφέλους.
Αιδώς: Η θεραπεία της αυθαιρεσίας
Η λέξη αυθαιρεσία, σύμφωνα με το λεξικό της Νεοελληνικής γλώσσας σημαίνει πράξη, η οποία γίνεται:
- Μόνο κατά την άποψη του ανθρώπου που την εκτελεί, χωρίς να ρωτήσει άλλους
- Έξω από προϋπάρχοντες κανόνες νόμους ή περιορισμούς
- Με τρόπο που παραβιάζει τα δικαιώματα του άλλου
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με το λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, η ετυμολογία της λέξης, προκύπτει από το αυτός=ο ίδιος και το ρήμα αἱρέω:
- Παίρνω με το χέρι, αρπάζω, πιάνω, δια της βίας
- Αφαιρώ, αποσπώ
- Κερδίζω, αποκτώ
Περί ηθικής και δικαίου
Η έννοια του δικαίου κατέχει κυρίαρχη θέση στα φιλοσοφικά έργα των Αρχαίων Ελλήνων διανοούμενων. Στα έργα του Πλάτωνα η έννοια της ηθικής και του δικαίου διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην άσκηση της εξουσίας, ενώ η συμμετοχή των πολιτών στα κοινά και την πολιτική ζωή της πόλης είναι ζωτικής σημασίας για την υγιή της εξέλιξη. Ειδικότερα, στο έργο Γοργία επισημαίνεται ότι το συμφέρον του ρήτορα δεν είναι να ικανοποιεί τη ματαιοδοξία του, αλλά να επιδιώκει το καλό και το δίκαιο: «τό ἀδικείν αἴσχιον εἶναι τοῦ ἀδικείσθαι», δηλαδή το να αδικείς είναι χειρότερο από το να αδικείσαι.
Γενικά εκφράζει το συναίσθημα της ντροπής την οποία νιώθει ο άνθρωπος για κάθε πράξη του που αντιβαίνει στον καθιερωμένο ηθικό κώδικα του κοινωνικού του περιβάλλοντος. Αυτή η ντροπή πλησιάζει περισσότερο προς την έννοια του σεβασμού και της σεμνότητας και δεν έχει σχέση με τις ενοχές και τις τύψεις.
